เผยความหมาย เจ้าคุณพระ สวมชุดผ้าทอหาดเสี้ยว

เผยความหมาย เจ้าคุณพระ สวมชุดผ้าทอหาดเสี้ยว

เมื่อวันที่ 9 เม.ย. แฟนเพจ "เรารักเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" ได้โพสต์ข้อความพร้อมภาพเจ้าคุณพระที่สวมใส่ชุดผ้าใหมอย่างงดงาม โดย "เอกกำกร โพธิ์แดง" ได้ให้ความหมายของผ้าที่ท่านเจ้าคุณพระสวมใส่ว่า ท่านเจ้าคุณฯ สวม ผ้าทอหาดเสี้ยว จ.สุโขทัยค่ะ ขอขอบพระคุณครูอดุลย์ มูลละชาติ นะคะ

ท่านเจ้าคุณฯ ทัดดอกไม้ประจำจังหวัดสุโขทัย นามว่า "ดอกบัวหลวง" ที่ท่านทัดที่ผม ลักษณะดอกสั้นป้อมสีชมพูกลีบซ้อน เรียก บัวสัตตบงกช บัวฉัตรสีชมพู

ชุดของท่านฯ ออกแบบตกแต่งอย่างประณีตงดงาม สวยสง่าอย่างลงตัว โดยแยกตัวซิ่นไว้ แต่ใช้ตีนซิ่นมาตกแต่งตัดเสื้อค่ะ (ผ้าซิ่นคนพวนศรีสัชนาลัยนั้นจะมีส่วนประกอบอยู่มีส่วนประกอบอยู่สามส่วน คือ หัวซิ่น ตัวซิ่น และตีนซิ่น ทั้งนี้เพราะสมัยโบราณนิยมทอด้วยฟืมหน้าแคบ "ตัวซิ่น" จะสั้นต้อง "ต่อหัว ต่อตีน" จึงจะนุ่งได้) เสื้อคลุมของท่าน ส่วนตรงด้านหน้า ใช้ตีนจกในการตัดแต่งเสื้อ เรียกลายตีนจก ลายสิบสองหน่วยตัด

"ลายสิบสองหน่วยตัด เป็นลายหลักที่มีขอ จำนวน ๑๒ ขอ ประกอบกันเป็นดอกที่มีขาพันทำเป็นสามเหลี่ยมและยังมีนกคาบบหรือหงส์ตัวเล็กอยู่ตรงกลางของแม่ลายด้วย ลายหลักลายนี้ต่อกับซิ่นตาหว้า"

ส่วนตรงแขนและปลายแขนใช้ตีนจกตกแต่งเช่นเดียวกันค่ะ เรียกลายตีนจก ลายนกคาบ

"ลายนกคาบ เป็นลายที่มีความหมายถึงการคาบดอกไม้ร่วมกัน หรือกินน้ำร่วมกัน ทางภาษาเหนือเขาเรียกว่ากินน้ำร่มเต้า อีกนัยหนึ่งคือการให้สัจจะวาจาที่จะครองรักร่วมกับผู้เป็นสามีอย่างจีรังยั่งยืนนั่นเอง"

ผ้าทอหาดเสี้ยว

ผ้าทอไทยพวนศรีสัชนาลัยน้ันมี ๒ ประเภท คือ ผ้าทอเพื่อใช้สอยในชีวิตประจำวัน ผ้าประเภทนี้จะไม่เน้นความประณีตสวยงามนักแต่จะเน้นความแน่นความหนาของเนื้อผ้า เพื่อให้คงทนให้ใช้ได้นานวัน ผ้าทอประเภทนี้ได้แก่ ผ้าซิ่นลายต่างๆ ผ้าห่ม ผ้านวม ผ้าพิ้นย้อมครามหรือย้อมมะเกลือ ผ้าทำถุงย่าม เป็นต้น

ส่วนผ้าทออีกประเภทหนึ่งนั้นทออย่างประณีตงดงาม เพื่อใช้ในโอกาสพิเศษหรือโอกาสสำคัญ ผ้าทอประเภทนี้ได้แก่ ผ้าซิ่นตีนจก ซึ่งสร้างชื่อเสียงและเกียรติภูมิให้กับชาวไทยพวนศรีสัชนาลัยเป็นอย่างยิ่ง

ลายตีนจกที่นิยมทอมีเก้าลาย ซึ่งมีชื่อเรียกขานว่า ลายเครือน้อย ลายเครือกลาง ลายเครือใหญ่ ลายมนสิบหก ลายสิบสองหน่วยตัด ลายน้ำอ่าง ลายท้องสอง ลายแปดขอ และลายสี่ขอ

ตีนจกทั้งเก้าลายมีความวิจิตรงดงามแฝงไว้ด้วยแง่คิดอันทรงคุณค่า เป็นลายตีนซิ่นที่หญิงชาวไทยพวนศรีสัชนาลัยประดิดประดอยมาเป็นตีนซิ่นของตนเอง และด้วยภูมิปัญญาที่ชาญฉลาดจึงบังเกิดตีนจกถึงเก้าลายอันควรค่าแก่การบันทึกไว้มีให้ลืมหลง

:: ร่วมแสดงความคิดเห็นกับสิ่งนี้

:: เนื้อหาข่าวที่น่าสนใจ